Корномаи Рустам дар деворнигораҳо ва матни суғдии Панҷакент

 Чаҳор сол боз дар Интернет сӯҳбате бо сардори экспедисияи архиологии Эрмитаж дар Панҷакент Павел Лурье, ки дар Эрмитажи Петербург мудири шӯъбаи тарихи санъати Ховар аст ва аз нақли ӯ чунин хулоса бармеояд, ки бозёфтҳои архиологии Панҷакент, яъне давраи тоисломии ин шаҳри бостонӣ асосан дар Эрмитаж нигоҳдорӣ мешаванд. Ман ин сӯҳбатро аз Ютуб ба саҳифаи худ кӯчонидам.

Аз тамошои ин сӯҳбат хоҳед донист, ки мо аз ин мероси бузурги ниёгони худ ҷудо афтодаем ва барои бештар ҷалб кардани сайёҳони хориҷӣ ба кишварамон роҳҳои бозгардонидани онҳоро бояд ҷустуҷӯ кунем. Албатта корест пурмуаммо. Аммо мо метавонем дар Панҷакент як қаср ё осорхона созем ва рассомонамон дар онҳо деворнигораҳои суғдии дар Эрмитаж маҳфузро дар шакли комил то тахриб шуданашон эҳё кунанд.

Чаро ба таъсиси Осорхонаи меъмории тоҷикон зарурат пеш омадааст?

 Бори чорум ё панҷум аст, ки дар ВАО оиди зарурати таъсиси Осорхонаи меъмории тоҷикон менависам.

Бори аввал 35 сол қабл навишта будам, вақте ки дар як сафар ба пойтахти Гурҷистон аз чунин осорхонаи онон дидан кардам. Гурҷиҳо аз ҳама минтақаи кишварашон хонаҳои истиқоматии қадимаи худро харида ба як теппаи нообод кӯчонида барои тамошои сайёҳони хориҷӣ омода кардаанд. Ҳамраҳам доктори илмҳои санъатшиносӣ Низом Нурҷонов буданд ва яке аз хонаҳоро дида гуфтанд, ки “о, ин хонаи помирӣ аст! Чӣ тавр ба ин ҷо афтодааст?”.