Баъзан хонандагони ин блог эрод мегиранд, ки ба баъзе суолҳо ҷавоб намегиранд. Муаллифи ин блог пеши худ чунин вазифа нагузоштааст, ки ба ҳама суолҳо ҷавоб гўяд. Зеро ин кор аз доираи имконияти ў берун аст. Боз як бор таъкид мекунам, ки мақсади камина асосан ба ёд овардани он арзишҳои маънавию фарҳангист, ки дар сохтмони ҷомеаи нав онҳоро пушти по задан ва нодида гирифтан пояҳои қасри мўҳташами миллатро суст карда боиси каммазмуниву харобии он хоҳад гардид. Хонандае дар бахши «комментария» навишт, ки арабҳо ба кишвари мо омаданду фалон ва фалон корҳо карданд ва аз фарҳанги тоисломӣ қариб чизе намонд.
Набояд аз ёд бурд, ки дар сохтмони қасри мўҳташами фарҳанги исломӣ ҳама донишмандону фарҳангиёни форсизабон саҳми худро гузоштаанд ва онҳо намебуданд, фарҳанги исломӣ дар бисёр бахшҳои асосии илму фарҳанг пешрафти назаррасе намедошт. Ёдовар шудан кофист, ки грамматикаи забони арабро донишманди эронӣ таълиф кардааст.
Фарҳанги мардуми мо форсии мусулмонӣ ном дорад ва ин нуктаро фаромўш кардан нашояд.
Дирўз дар телевизиони Тоҷикистон як файласуфи тоҷик даъват кард, ки ҷамъбандии арабиро дар забони тоҷикӣ истифода накунем, зеро мардуми омӣ намефаҳмад. Масалан ба ҷои масъалаҳо, мактабҳо ҳаргиз масоил ва макотиб нагўем. Ба назар намегиранд, ки чунин аз дарун тағйир ёфтани калима ба табиати забони тоҷикӣ бегона нест. Сўз ва дўз дар замони гузашта сўхт ва дўхт мешавад. Чунин нармӣ тибқи талаботи назми ҳазорсолаи мост, ки аз рукни асосии фарҳанг аст. Дар сурати қабул кардани эроди ин донишмандон байни забони имрўза ва забони осори классикӣ вартае азиме пайдо мешавад, ки хонандаи муосирро аз фаҳмидани ин осор маҳрум хоҳад намуд.
Устоди бузурги сухан шодравон Сотим Улуғзода маслиҳат дода буданд, ки ин калимаро имрўз кам касон мефаҳманд гуфта аз истифодаи вожаҳои дар осори классикӣ маъмул худдори накунем. Зеро васоити кунунии расонаҳои гурўҳӣ нерўи ба тамоми мардум фаҳмо кунонидани он вожаҳоро дорост. Агар як калимаи маънояш нофаҳмо чандин бор аз радио ва телевизион садо диҳад, ҳатто шахси омӣ ҳам маънои онро хоҳад фаҳмид. Инро дар маҷлисгоҳи Академияи улум дар ҳузури ҳама донишмандону адибони машҳури тоҷик гуфта буданд. Ва касе ба ин фикри устоди бузурги сухан зид набаромада буд.
Он файласуф дар он барномаи телевизиони эрод гирифт, ки чаро ба ҷои калимаи ҳамафаҳми сароянда вожаи «овозхон»-ро истифода мебаранд. Баъзе истилоҳҳои ҳунаршиносии маъмули Эрону Афғонистон солҳое, ки дар нашрияи «Адабиёт ва санъат» кор мекардам, бо кўшиши камина ба матбуот ворид гардидааст. Ва бе сабабу бе зарурат не. Масалан барои ифодаи маънои солист-вокалист «сароянда» ва яккахон мувофиқ нест. Чунки ҳаваскорро низ сароянда ва яккахон мегўянд. Аммо овозхон танҳо сарояндаи касбии бомаҳоратро мегўянд, ки ба ҳар ҳол солфеҷио чист, медонад. Дигар ин ки вожаи овоз дар танҳоӣ маънои овозхонро ё ки хонишро намедиҳад. Аммо чунин талқин кард, ки гўё дар вожаи овоз маънои хониш бошад.
Бояд дар назар гирифт, ки дар сурати қабул гардидани чунин эродҳои донишмандоне, ки аз аҳли сухан нестанд, мардуми мо на танҳо аз фарҳанги гузаштааш, балки аз фарҳанги Афғонистон ва Эрон низ дур мешавад.
Комментариев нет:
Отправить комментарий